Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2023

Περί γλωσσικής και θρησκευτικής αυθαιρεσίας


Με τα όσα δραματικά συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες και παρακολουθούμε από την Τουρκία, μου προκαλεί μεγάλη εντύπωση η έκδηλη άγνοια πολλών δημοσιολογούντων περί ύπαρξης χριστιανικών (κυρίως ορθοδόξων) κι ελληνικής καταγωγής πληθυσμών στην νοτιοανατολική Τουρκία όμως, ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση μου προκαλεί ο διαρκής χαρακτηρισμός τους ως …«ελληνορθοδόξων». Ένας όρος αδόκιμος στην καλύτερη περίπτωση, ιδιαίτερα προσβλητικός ωστόσο για κάθε έναν που αισθάνεται και είναι ορθόδοξος.

Οι άνθρωποι είναι ορθόδοξοι κι ελληνικής καταγωγής. Όσοι έχουν ελληνική καταγωγή. Αλλά ορθόδοξοι. Μόνον ορθόδοξοι! Όχι «ελληνορθόδοξοι». Μπορώ να καταλάβω την σπουδή που θέλουν να επιδεικνύουν ορισμένοι περί… ελληνικής «πρωτοκαθεδρίας» (όλοι οι άλλοι είναι β’ διαλογής) αλλά η Ορθοδοξία (και το ελληνικό πνεύμα) από την φύση της απορρίπτει τέτοιου είδους διακρίσεις.

Οπωσδήποτε, κατά τόπους υπάρχουν διαφορές στις συνήθειες, στα ήθη και τα έθιμα που διαμορφώνονται συν τω χρόνω κι από τις ιδιαίτερες εθνικές/πολιτισμικές ταυτότητες συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων· τούτο όμως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως συνιστούν διακριτή και διαφορετική δογματική ομάδα. Δεν επιτρέπεται – αν έχουμε έστω την παραμικρή ιδέα για το τι μιλάμε – να συνθέτουμε αυθαίρετα διαφορετικές έννοιες που στο τέλος-τέλος, μάλλον εξυπηρετούν αντιλήψεις ξένες προς την θρησκευτική μας παράδοση και την δογματική μας καθαρότητα.

Με την λογική αυτή, οι μουσουλμάνοι στην Θράκη είναι «ελληνομουσουλμάνοι», οι Ρωμαιοκαθολικοί στη Σύρο, την Πάτρα, την Κέρκυρα κλπ, «ελληνοκαθολικοί» και οι Αγγλικανοί «ελληνοαγγλικανοί». Αστεία πράγματα…

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2022

Ευχές Χριστουγέννων

 


Τα πάντα εν σοφία εποίησε… ακόμη και την γέννησή Του! Για να μας υπενθυμίζει κάθε φορά, με κάθε πόνο και με κάθε αναστεναγμό, πως το “όλον” είναι αποτέλεσμα δημιουργίας κι όχι τυχαίο γεγονός!

Η ανάμνηση της γέννησης του Ανθρώπου συντελείται καθημερινά, παντού κι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες κι όμως, ακόμη και σήμερα, δύο χιλιάδες και χρόνια μετά, εξακολουθούμε να μην αντιλαμβανόμαστε την ουσία του θαύματος!

Όταν η ανθρώπινη ζωή τιμολογείται κι αντιμετωπίζεται ως εμπορικό προϊόν μέσα σ’ ένα περιβάλλον “super market”, που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε όχι για να εξυπηρετεί τις ανάγκες μας αλλά για να κερδοσκοπούμε ο ένας εις βάρος του άλλου, αναρωτιέμαι, ποιό είναι το κέρδος που τελικά απολαμβάνουμε;

Ας βγάλουμε τα χέρια απ’ τις τσέπες κι ας τα χρησιμοποιήσουμε επιτέλους! Όχι για να πουλήσουμε ή ν’ αγοράσουμε αλλά για να δημιουργήσουμε! Έστω, κάτι το ελάχιστο. Με αγάπη όμως και πίστη. Ίσως έτσι, ο κάθε πόνος κι ο κάθε αναστεναγμός να γίνουν λίγο πιο υποφερτοί… Καλά Χριστούγεννα σε όλους!!!

 

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2022

Aegean or Turkaegean?

Aegean Sea is turkish (sic!). Αt least, that is what we learn from a new video release by Turkish Presidency. 

  

"The Aegean is ours" , "We exist in the Mediterranean" , "We curved the blue homeland in our seas"... Turkey is promoting by all means the "mavi vatan" doctrine, based on their so called "rightful claims" of a vast maritime domain in Aegean Sea and Eastern Mediterranean. I am not going to explain what is going on in our region. I am not even going to present the greek point of view. There are so many articles, essays, comments etc that provide some pretty good information to whoever is interested.

But! it seems like when you enjoy the comfort of your home and your neighbor comes with claims on your front yard, just because YOUR property is more beautiful or because it is a little bigger than his.


"Rightful claims" they say. "Greece should withdraw from its natural borders" Ibrahim Kalin said just the other day so… let’s just draw a rough timeline of the greek presence in the area, in order to understand better what he meant and then, we can talk about borders and claims. 

"In the beginning there was the Word" 

John’s writing is pretty clear but we won’t go that far back. Let’s begin from 3200 BC - 1100 BC, when we had the Cycladic Civilization in Greece. If by reading "cycladic" you feel your lips spelling Mykonos or Santorini, then, you are right! You will also be right if you presume that greeks started to inhabit Aegean islands before 3000 BC.


2200 BC - 1450 BC. The Minoan Civilization flourished on Crete, Greece. King Minos established the first navy in the region (Aegean and Mediterranean Seas) that allowed him to rule over wide dominions not only in Aegean islands but also in Italy, in south-west Turkey and northern Africa. By the way, his court was full of bulls (olé), goats and topless girls… yummy!


1900 BC - 1100 BC. Mycenaean Civilization in Greece. Argos became the epicenter of social life but I am telling you: I could never comprehend why. Nafplio was more beautiful. Still is!  


1250 BC… Jason and his Argonauts fly (don’t drink too much!) or sail across Aegean and Black Seas with Argo, long before the Founding Fathers discover Hollywood!


Speaking about Hollywood. What comes next? Or, should I say, who comes next? That’s right! Brad Pitt! He was fighting Eric Bana and the rest of the Trojan bastards, some time around 1250-1200 BC. A little later, Armand Assante set sails to get back to his Penelope but, in the seas he finds his true self and he delays his return as much as possible. - I wouldn't blame him! My mom is from Kephalonia. I know their mentality and manners ;)

Then, after a necessary break for commercials, between 1000 BC - 338 BC, we’ve been busy developing the magnificent Ancient Greek Civilization that everybody admires, except from the Turks (but I will get back to them later… much later)


800 BC - c. 700 BC Homer compiles the epic poems Iliad and Odyssey, among others… During the same period of time, greeks begin to expand and colonize more systematically the Mediterranean and Black Seas. Nothing to do with conquest or colonization, practiced by later great empires like England or Spain. Google it!

  

Some Xfiles are top secret so, let’s skip them. Coming next, some 200 years or more, persians learn what it means to upset an intellectual who has no time for bullshit but plenty of wine to consume…


323 BC - 31 BC just before our friends from Italy started learning greek, we had the Hellenistic period in Mediterranean Sea, in Asia… a short of interval but with great figures. You know, Colin Farrell aka Alexander… Hephaestion… they both loved theatre and because of their love, they delivered us probably the very first re-enactment in (hi)story making!


And then, the romans came. Ah! They were barbarians but no fools. They adopted the greek culture and gave it a spin to shape what we understand today as the foundation of western civilization! 

"Una faccia, una razza"!


Time was passing by and soon enough we forgot about Zeus, Hera and the rest of the gang. Eventually, we understood what atheneans meant when they were talking about the "unknown God" and we had a mighty empire built, until its fall in 1453.

But, the main question remains: Where were the turks during all this time? While our ships were cruising on the Aegean and Mediterranean Seas; while we were building cities of marble and gold not only in Athens or Corinth but in Naxos, in Samos, in Rodos and all islands, enjoying profits from commerce? Where were the turks while we were exchanging goods, ideas, customs, information, knowledge with foreign people and foreign states? They were grazing sheep and “dancing with wolves” somewhere in Mongolia and even further… Ask Kevin Costner. He was there. Yeap! He's that old.  

 
***

Now, let’s be fair. They came, they conquered, and they got what they could take. They established their new homeland at the ruins of the greek presence in Asia Minor and they have tried to secure their place in the world. We did the same! 

In time, we came to live side by side and still, we try to communicate, to understand each other, to learn from each other, to share, to exchange, to receive and to give. We made friends; there are many greek-turkish families; greeks and turks work together and seek their fortune on various joint enterprises. As a matter of fact, greek and turkish people have nothing to divide. During summer and public holidays turks and greeks enjoy the hospitality of one another.      

But, there is a thorne in our side. Religion and nationalism consumes... exhumes everything! Turkish islamofascist regime along with its nationalistic of no-hope opposition, insists on a revisionism that cannot be acceptable. Islamofascism is like cancer. It grows uncontrollably and destroys any effort, dreams and hopes.  

Now, they want our seas. They want our islands. They "demand" to leave them defenceless in order to allow them to do exactly what they have done in Cyprus! The recent gas discoveries in the eastern Mediterranean have increased Turkey's appetite and they covet our resources and the potential wealth. Their claims are simply not acceptable! There are laws, treaties, rules, agreements and facts that cannot change by high hopes. Only by war. Is that what Turkey really wants? A war? Again? 

They can try. But they have to calculate the cost beforehand. And the cost Turkey will have to pay, will be very high because Greece is not Armenia or Syria and greeks are not kurds or libyans. That means we can defend ourselves effectively and they shouldn't have any doubts about it.

Our only disadvantage comparing to them is that we value human life really high. If necessary though, that disadvantage will be our best advantage and then... 

Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2022

Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)


 
Κλείνουν σήμερα 111 χρόνια από τη γέννηση ενός εκ των σημαντικότερων Έλληνων ποιητών. Πολλά και σπουδαία συνέβησαν στο μεσοδιάστημα. Πολλά για να υπερηφανευόμαστε, περισσότερα για να ντρεπόμαστε. Με την υπερηφάνεια και την ντροπή, από την Ελλάδα του Ελύτη, του Σεφέρη, του Τσιτσάνη, του Χατζηδάκι, του Χόρν και του Ανδρόνικου, βρεθήκαμε στην Ελλάδα του Άδωνι, του Πάτση, του Φιλιππίδη, του Λιγνάδη... και τόσων άλλων.
 
Κατακρεουργήσαμε την γλώσσα μας, καταφερθήκαμε - χωρίς αιδώ - ο ένας απέναντι στον άλλον, συνωστιζόμαστε στα social media και στα τηλεπαράθυρα, και υποχρεώνουμε καθημερινά την συνείδησή μας να συμβιβάζεται με τις ακαθαρσίες και τη φθορά γύρω μας. Με το τσιγάρο στο ένα χέρι και με τον φραπέ στο άλλο, απολαμβάνουμε τη θέα...
 
Θα μου πείτε, είσαι άδικος. Ακόμη συμβαίνουν σπουδαία πράγματα και εξακολουθούν να υπάρχουν πνεύματα φωτεινά που αντιστέκονται και μάχονται! Καμία αντίρρηση. Έτσι είναι. Κι όσο θα είναι έτσι, θα υπάρχει και ελπίδα. Ωστόσο, το μέγεθος του σωρού είναι τόσο αποκαρδιωτικό που δεν επιτρέπει και δεν μπορεί να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα. Μας αρέσει δεν μας αρέσει, το βλέπουμε δεν το βλέπουμε, ο ελληνισμός αναπνέει μέσα από τον φασισμό - κάθε είδους φασισμό, την κερδοσκοπία, την αμορφωσιά, την "μαγκιά", την εξυπνάδα και μια δήθεν αγανάκτηση που καταντά γελοία...
 
"Ποιός μιλεί στα νερά καί ποιος κλαίει, ακούς;
Ποιός γυρεύει τον άλλο, ποιος φωνάζει, ακούς;
Είμ’ εγώ που φωνάζω κι είμ’ εγώ που κλαίω, μ’ ακούς;
Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, μ’ ακούς;"
- Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)

 

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022

ΟΧΙ

 


83 years ago we were forced to fight a war we had never wished for. Our small country with outdated armed forces, obsolete arms and no means had to defend itself from an empire with the most advanced military equipment at that time, and a mighty power of hundreds of thousands heavily armed troops that they could just walk through!
 
There was only one answer against fascism and that answer was heard loud and clear: OXI ( = No)! Italy had ten times the fire-power of Greece and overwhelming land, air and sea superiority. But we won. We won spiritually, psychologically and practically in the extreme cold mountainous fields of Northern Epirus, nowdays in Albania. It was the first defeat of the Axis powers and the first liberation of territory captured by the Axis powers.
 
The price paid from both sides was high. There is nothing good at war. No greatness, no pride, no honour! History is full of it. History is written with blood, sweat and tears...
 
We all know that people make the same mistakes again and again, because they never really learn. Sooner or later we will have to defend once more our small homeland from turkish nationalism and islamofascism and we shall prevail again, because we will be defending not only ourselves but what is fair and just!
 
Till then, we will be commemorating our grandfathers who fought and sacrificed themselves for our freedom, and we will preserve their spirit as their legacy to us and to all mankind! 🇬🇷

Παρασκευή 22 Απριλίου 2022

Περί Θεού, ανθρώπου κι Αναστάσεως



 

Για πρώτη φορά στην ζωή μου, βιώνω τις Άγιες τούτες ημέρες με τρόπο που δεν είχα καν φανταστεί. Ό,τι σκέπτομαι και ό,τι αισθάνομαι δεν χωράει μέσα σε τυπικά και παραδόσεις. Ωστόσο, το Πάσχα, πέρα από τον όποιο συμβολισμό του δώσει κανείς ή από την όποια ερμηνεία κι αν δοκιμάσει, είναι πρωτίστως μία ευκαιρία συμφιλίωσης με το Θείο. Με την φύση μας δηλαδή.

Κι αν η προσέγγιση του Θείου γίνεται μόνο βαδίζοντας με συγκεκριμένα βήματα, μέσα από την μετάνοια (παραδοχή), την ευχαριστία (αποδοχή), τη δοξολογία (τιμή) και την παράκληση, προϋπόθεση είναι η οδός. Κι η οδός δεν είναι άλλη από την πίστη.

Στο γήϊνο πεδίο, η προσέγγιση του ανθρώπου ακολουθεί κι αυτή συγκεκριμένα βήματα πάνω στην ίδια οδό. Αυτά θα μπορούσαν να είναι η αγάπη, η κατανόηση, ο σεβασμός και η εκτίμηση.

Αν τώρα τοποθετήσουμε τον άνθρωπο στο ένα άκρο και τον Θεό στο άλλο, στο ενδιάμεσο βρισκόμαστε εμείς και η πίστη μας. Συνδετικός κρίκος ανθρώπου και Θεού, Εμείς και η Πίστη μας!

Ο Χριστός, ως Υιός του Ανθρώπου, ανέδειξε την ανθρώπινη φύση Του άξια της Θείας Χάρης όχι μόνον με τα λόγια Του αλλά και με τα έργα Του. Αυτή είναι και η δική μας αποστολή. Να αξιώσουμε την Θεία Χάρη και για εμάς τους ίδιους, καθιστώντας εαυτούς χριστούς με τα δικά μας λόγια κι έργα τα οποία, οφείλουν να μην είναι ευκαιριακά ή κατά περίπτωση.

Ως Υιός του Θεού, απέδειξε την θεϊκή Του φύση και την μοιράστηκε μαζί μας χωρίς μέτρο ή διάκριση. Κατά το παράδειγμά Του, οφείλουμε να δινόμαστε κι εμείς στους ανθρώπους γύρω μας χωρίς μέτρο και διάκριση, ακόμη κι όταν δεν μας αποδίδεται η εκτίμηση που αναμένουμε.

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Ημέρα θλίψης αλλά και προσμονής διότι γνωρίζουμε πλέον. Η Ανάσταση που όλοι αναμένουμε δεν είναι ένα ιστορικό γεγονός, ένα εκκλησιαστικό έθιμο ή ένα θεολογικό φαινόμενο που η ανάμνησή του δύναται να μας καθιστά ψυχικά ήρεμους και πνευματικά «ασφαλείς».

Η Ανάσταση είναι ίδιον της ύπαρξής μας και συντελείται καθημερινά, οποιαδήποτε στιγμή, καθ’ οιονδήποτε τρόπο και για όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως. Φτάνει μόνο να πιστεύουμε…

Καλή Ανάσταση σε όλους με υγεία, αγάπη και δύναμη!

 

Σάββατο 16 Απριλίου 2022

Η ανάσταση του Λαζάρου



Η ανάμνηση της ανάστασης του Λαζάρου που σήμερα εορτάζει η Εκκλησία μας, είναι μία μεγάλη ημέρα καθώς, ένας από εμάς αληθώς "ηγέρθη εκ νεκρών" για να προαναγγείλει το μεγάλο θαύμα της Ανάστασης του Κυρίου μας!

"Προ εξ ημερών του Πάσχα, δια των πέντε αισθήσεων, τον τετραήμερον ο τριήμερος, ταις δυσί τον έναν χαρίζεται "... Το γεγονός αυτό καθ' αυτό της αναστάσεως του Λαζάρου, δεν συνέβη για να αποδείξει την δύναμή του ο Υιός του Ανθρώπου. Άλλωστε, δεν ήταν αυτός ο σκοπός Του εξαρχής' αλλά, για να καταδείξει το μελλούμενο της συντριβής του θανάτου και για να βεβαιώσει για την αποκατάσταση της ανθρώπινης φύσης σύμφωνα με το Θεϊκό Σχέδιο. Έκτοτε, γνωρίζουμε - όσοι από εμάς πιστεύουν - ότι ο θάνατος δεν έχει καμία οντολογική επίπτωση σε κανέναν μας. 
 
Με το πέρασμα του χρόνου, η λαϊκή μας παράδοση επλούτισε κι έως σήμερα, εκδηλώνεται με τα πολλά και διαφορετικά κατά τόπους έθιμα που σιγά σιγά - δυστυχώς για εμάς και για τις επόμενες γενεές - τα χάνουμε, χάριν μιας δήθεν πνευματικής ορθότητας κι εκλογίκευσης των πάντων που στο τέλος τέλος δεν έχει και νόημα... άποψή μου.
 
Σύμφωνα με την ιστορική καταγραφή, ο Λάζαρος κατέφυγε στην Κύπρο και εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Κιτίου (σημερινή Λάρνακα) περί το 33 μ.Χ. Εκεί τον συνάντησαν ο απόστολος Παύλος και ο Βαρνάβας, κατά την πρώτη αποστολική περιοδεία τους και τον χειροτόνησαν επίσκοπο Κιτίου. Υπηρέτησε τους ανθρώπους έως το 60 μ.Χ. οπότε και παρέδωσε το σώμα και το πνεύμα του για δεύτερη φορά.
 
Ο ναός του στη Λάρνακα, χρονολογείται από το τέλος του 9ου αιώνα μ.Χ. και χτίστηκε πάνω ακριβώς από τον δεύτερο τάφο του.