Ευχές και θαύματα!!!

 

Ένας ακόμη χρόνος φεύγει όχι όμως κατά το σύνηθες. Κανένα παιδικό χεράκι δεν χτύπησε το κουδούνι και καμία φωνούλα δεν ευχήθηκε "Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά" προσδοκώντας με χαρά κι αγωνία την "πληρωμή" του "κόπου".

Εφέτος, όλα ήταν διαφορετικά. Όχι τόσο από τον φόβο της αρρώστιας, ούτε εξαιτίας της γενικευμένης παράνοιας που κάνει τον κόσμο μας χειρότερο μέρα με την ημέρα αλλά, επειδή εκείνοι που δήθεν αναλαμβάνουν - κάθε φορά -  την ευθύνη της προσφοράς μιας καλύτερης και πιο ποιοτικής ζωής, αποδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων. Ανίκανοι ακόμη και για τα αυτονόητα! Κι εδώ στην χώρα μας και παντού! Σαν όλα να εκτυλίσσονται πάνω σε ένα προκαθορισμένο σχέδιο... μια μαθηματική ακολουθία που καταλήγει στο μηδέν! Το γνωρίζουμε ήδη!

Κι αν ορισμένοι διαφωνούν, ένα είναι σίγουρο: Κανείς μας δεν μπορεί να νιώθει υπερήφανος για τα πεπραγμένα του και κανείς μας δεν μπορεί να αισθάνεται ευτυχής για τα συναισθήματά του ακόμη κι αν είχε τις καλύτερες των προθέσεων!

Φαίνεται, αυτή είναι η μοίρα του ανθρώπου... κι έτσι, ο κόσμος μας εξακολουθεί να "θριαμβεύει" επί έμψυχων κι άψυχων... επί ιδεών και συνθηκών μην υπολογίζοντας πως ο χρόνος είναι ελάχιστος και κανείς δεν μπορεί, δεν επιτρέπεται, να κυκλοφορεί σαν μία περιπλανώμενη αοριστία δίχως όραμα και δίχως προορισμό.

Τί αφήνουμε στους νεότερους σήμερα; Σκεφτήκαμε ποτέ να το συγκρίνουμε με ό,τι εμείς παραλάβαμε χθες; Ποιά είναι τα επιτεύγματά μας στο μεσοδιάστημα; Ποιά τα σπουδαία και τα σημαντικά; ... Κι όμως, δεν σταματήσαμε ούτε για μια στιγμή να πιστεύουμε σε θαύματα... ίσως γιατί το "θαύμα" είναι η μόνη αλήθεια που αντέχουμε, κι είναι η μόνη αλήθεια που δεν μας απογοητεύει... όταν συμβαίνει... Για να συμβεί όμως, προϋποθέτει, χρειάζεται ό,τι αρνούμαστε στους άλλους. Ό,τι αρνούμαστε στον ίδιο μας τον εαυτό.

Οι γιορτινές ημέρες, είναι μέρες χαράς και τέτοιου είδους σκέψεις καλό είναι να μην εκφράζονται. Ας είναι η νέα χρονιά που θα ξημερώσει καλύτερη για όλους μας κι ας έχουμε υπόψη μας πως όλα γίνονται, φτάνει να το θέλουμε!

Τα πάντα εν σοφία εποίησε...

...ακόμη και την γέννησή Του, για να μας υπενθυμίζει κάθε φορά, με κάθε πόνο και με κάθε αναστεναγμό πως το “όλον” είναι αποτέλεσμα δημιουργίας κι όχι τυχαίο γεγονός!

Η ανάμνηση της Γέννησης του Ανθρώπου συντελείται καθημερινά παντού κι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες κι όμως, εξακολουθούμε να μην αντιλαμβανόμαστε την “ουσία” του θαύματος!

Η ανθρώπινη ζωή κοστολογείται και τιμολογείται, αδιάφορα από την νομισματική μονάδα χρήσης, κι αντιμετωπίζεται ως εμπορικό διακύβευμα μέσα σ’ ένα περιβάλλον “super market” που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε όχι για να εξυπηρετεί τις ανάγκες μας αλλά, για να μας αποφέρει κέρδος… κέρδος που στο τέλος-τέλος δεν απολαμβάνουμε ποτέ!

Ας βγάλουμε τα χέρια απ’ τις τσέπες κι ας τα χρησιμοποιήσουμε επιτέλους! Όχι για να πουλήσουμε ή ν’ αγοράσουμε, αλλά για να δημιουργήσουμε… έστω κάτι το ελάχιστο! Με αγάπη όμως και πίστη! Ίσως έτσι, ο κάθε πόνος κι ο κάθε αναστεναγμός να γίνουν λίγο πιο υποφερτοί… 

Καλά Χριστούγεννα σε όλους!!!

 

Ο Χριστιανισμός του Τολστόι

Κατά τη δυτική ιστοριογραφία, το κίνημα της Αναγέννησης αναπτύχθηκε φυσιολογικά και έλαβε τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του μέσα από την πολιτιστική και τη θρησκευτική μεταρρύθμιση κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, ανοίγοντας νέους κοινωνικούς, οικονομικούς και πνευματικούς ορίζοντες για τους λαούς της δυτικής Ευρώπης έκτοτε. Στον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών και της επιστήμης, παρατηρήθηκε ίσως η πιο σημαντική διάσταση αυτής της μεταβολής, με την απόρριψη ιδεοληψιών, προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών για τις οποίες υπεύθυνη ήταν κυρίως η Καθολική Εκκλησία. 

Κι αν η δυτική Ευρώπη ξυπνά, δεν συμβαίνει το ίδιο στην Ανατολή. Η πνευματική, πολιτιστική και πολιτική επανάσταση στη Ρωσία, επιτυγχάνεται πολύ αργότερα κι ήταν απότοκος της κοινωνικής αναταραχής που προκλήθηκε εν πολλοίς από τον αυταρχισμό, τον σκοταδισμό και την καταπίεση τόσο του τσαρικού καθεστώτος όσο και της Ιεραρχίας η οποία, επέβαλλε την αυθεντία της με τρόπο μη συμβατό στην Ορθόδοξη θεολογία και παράδοση, καθιστώντας έτσι τους πιστούς έρμαια της "Ελέω Θεού" διαφθοράς της. Πιθανόν αυτή είναι και η αιτία εμφάνισης πολλών και διαφορετικών (αιρετικών) ομάδων αλλά και της ερμηνείας της χριστιανικής διδασκαλίας μέσα από πεποιθήσεις και αντιλήψεις που απείχαν παρασάγγας από την δογματική αλήθεια της επίσημης Εκκλησίας.

Σε επιστολή του προς τον Νικόλαο, ο Τολστόι γράφει χαρακτηριστικά: "(...) Για το λόγο αυτό το σύστημα της απολυταρχίας και τη στενά συνδεδεμένη μαζί της ορθοδοξία, μπορεί να τη στηρίζει κανείς μόνο με τη χρησιμοποίηση, όπως γίνεται κιόλας, κάθε είδους βία: ενισχυμένες φρουρές, διοικητικές εκτοπίσεις, θανατικές εκτελέσεις, θρησκευτικοί διωγμοί, απαγορεύσεις βιβλίων, εφημερίδων,  διαφθορά της παιδείας και άλλα ανήθικα και απάνθρωπα μέσα…Αυτή ήταν ως τώρα η πολιτεία του θρόνου σας.(...)" 

Όσο σκοτεινός υπήρξε ο Μεσαίωνας, άλλο τόσο σκοτεινή ήταν η Μεγάλη και Αγία Ρωσική Αυτοκρατορία που βυθιζόταν ολοένα και πιο πολύ στην θρησκοληψία και την παρακμή, ενώ κοινωνικά και πολιτικά - πέραν του χαρακτήρα των αντιδραστικών δυνάμεων κατά την διαδικασία σχηματισμού τους - διαφαινόταν το επικείμενο ξέσπασμα εργατών, αγροτών κι αστών... όλων εκείνων που υπέφεραν μόνο και μόνο για να ικανοποιείται η τσαρική ματαιοδοξία! 

Η ρωσική διανόηση διαδραμάτισε ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σε αυτό το ξέσπασμα και το δίχως άλλο, η τολστοϊκή σκέψη προσέφερε τα μέγιστα στην πνευματική ανάταση και την ηθική αιτιολόγηση των μεταβολών και των γεγονότων που οδήγησαν τελικά στην πτώση του τσαρικού καθεστώτος. Παράλληλα δε, επηρέασε καταλυτικά τον ευρύτερο ευρωπαϊκό πολιτισμό σχεδόν με την ίδια ένταση που παρατηρήθηκε έναν μόλις αιώνα πριν με την Γαλλική Επανάσταση.

Για τον Τολστόι και την αντιφατική ιδιοσυγκρασία του μπορούμε να πούμε και να γράψουμε πολλά. Ας περιοριστούμε όμως στο θέμα του συγκεκριμένου άρθρου. Ό,τι βιώνει, ό,τι νιώθει, ό,τι ποθεί και ό,τι καταλαβαίνει τον κατευθύνει προς έναν ιδιόμορφο αναρχισμό. Η ηθική του ευαισθησία και η απογόητευσή του για τον κόσμο γύρω του, τον ωθεί στην αναζήτηση του Θείου κι ο Χριστιανισμός, μακρυά από την θεολογία και την τυπικότητα της επίσημης Εκκλησίας, του ανοίγει τον δρόμο. 

Κάθε βήμα που κάνει, τον φέρνει όλο και πιο κοντά στο προσδοκώμενο. Στην εξύψωση του ανθρώπου. Στην θέωση! Και δεν είναι καθόλου υπερβολική η προσδοκία του, αν αναλογιστούμε τι ακριβώς χάνουμε και που ακριβώς σφάλλουμε. Ο καθένας μας για λογαριασμό του...

Με την εκφραστική ικανότητα που τον χαρακτηρίζει, περιγράφει με αρτιότητα τα αισθήματα και τις επιθυμίες του. Οι χαρακτήρες που παίρνουν σάρκα κι οστά στις σελίδες των βιβλίων - ως φορείς αυτών των αισθημάτων και των επιθυμιών - είναι ατελείς. Δεν είναι ήρωες. Δεν είναι ηγετικές μορφές. Μαζί τους, διερευνά την αλήθεια. Αναπτύσσει πτυχές της γνήσιας χριστιανικής αρετής κι αποστασιοποιείται τόσο από το Κράτος όσο και από την επίσημη Εκκλησία. Αντιλαμβάνεται το εκκλησιαστικό σύστημα και το σύστημα πολιτικής διακυβέρνησης σαν ένα ενιαίο τεράστιο οικοδόμημα κτισμένο σε σαθρά θεμέλια κι επιχειρεί τον διεμβολισμό του.

Επιθυμεί να επανορθώσει τη φυσική τάξη. Ολόκληρη η εργογραφία του είναι μία οργισμένη διαμαρτυρία για τον παραλογισμό που κυβερνά τον κόσμο. Πατώντας στα χνάρια του Χριστού, εισέρχεται με ορμή στον Ναό κι επιτίθεται στους εμπόρους της πίστης, στους κάθε λογής καιροσκόπους, στους τιμητές θεσμών και τους διαχειριστές ιερών. Στηλιτεύει την επιείκεια και την ανοχή έναντι - κυρίως - του εαυτού μας και θέτει αυστηρούς κανόνες μεταστροφής - κατ’ άλλους, μετάνοιας κι αποκατάστασης.

Απεχθάνεται την υποκρισία όπου κι όπως κι αν εμφανίζεται, και θεωρεί υπεύθυνη κι υπόλογη κάθε "Αρχή". Βρίσκει και πάλι μέσα στις αναγνώσεις του Ευαγγελίου τις πρακτικά εφαρμόσιμες εντολές που θα θεμελίωναν μια εντελώς καινούργια δομή κοινωνίας. "... Δεν υπάρχουν άνθρωποι που να μην είναι οι ίδιοι ένοχοι" προτείνει, "Και άρα δεν μπορούν οι ίδιοι να τιμωρούν ή να αναμορφώνουν"^.

Εκδηλώνει την συμπόνοια του για κάθε αδύναμο, για κάθε πεινασμένο, για κάθε διψασμένο και για κάθε αδικημένο. Με το επαναλαμβανόμενο "να συγχωρούμε πάντα, τους πάντες" ο λόγος του Χριστού συνιστά την υπέρτατη αλήθεια ενώ και ο ίδιος ο Χριστός είναι η αφ’ εαυτού αλήθεια! Δεν πιστεύει στην εσχατολογική συνθήκη της ύπαρξης. Θεωρεί την ελευθερία αναγκαία προϋπόθεση της ανθρώπινης ευτυχίας κι ελευθερία γι’ αυτόν σημαίνει γνώση. Όχι όμως γνώση γενική κι αόριστη. Γνώση των ορίων του κτιστού και της απειρίας του άκτιστου. 

Ο Θεός του Τολστόι είναι Αγάπη! Η ατέλεια του ανθρώπου - όπως εκφράζεται μέσα από το έργο του - εξυπηρετεί το Θεϊκό Σχέδιο και κρατά την φύση σε ισορροπία. Η γραφή του, εναρμονίζει την πλατωνική αποκάλυψη με την αριστοτελική θεωρία και την χριστιανική διδασκαλία, κι αντιλαμβάνεται τον Θεό ως το απεριόριστο κι όχι απροσδιόριστο Όλον του οποίου ο άνθρωπος έχει συνείδηση ότι είναι μέρος Του.

Υπό αυτή την έννοια, εμείς είμαστε η εκδήλωσή Του στην ύλη, τον χρόνο και τον χώρο κι είμαστε ενωμένοι και με όλες τις άλλες εκδηλώσεις Του. Με ό,τι ονομάζουμε φύση... αυτή η ολοκλήρωση σημαίνει αγάπη! Ο Θεός είναι η ολοένα μεγαλύτερη αγάπη που υπάρχει εντός μας. Η ζωοποιός δύναμη της ύπαρξής μας. Έτσι, αντιλαμβανόμαστε, γνωρίζουμε, αναγνωρίζουμε και προσεγγίζουμε το Θείο. Με την συνειδητοποίηση της εκδήλωσής Του μέσα από εμάς.

Διαρκώς ανασφαλής και ανικανοποίητος, ποθούσε διακαώς και αενάως την σωτηρία της ψυχής του. Αγάπησε και μίσησε. Αγαπήθηκε και μισήθηκε. Ζήτησε και βρήκε... Βρήκε στον Χριστό τον καθαρτικό λόγο που θα έσβηνε την λύπη την δική του και ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Έθεσε ερωτήματα περί ύπαρξης, αγάπης και πίστης, καλώντας και προκαλώντας και τον ίδιο ν’ απαντήσει! Αντιμετώπισε τους φόβους του, μονομάχησε με τον εαυτό του πριν από οποιονδήποτε κι οτιδήποτε άλλο και πρόσφερε ό,τι είχε.

 

Έτοιμος πια, αποδέχεται τον αποστολικό του προορισμό και συγκρούεται με τους δυνάστες της ζωής και της συνείδησης. Υπήρξε συνεπής, έντιμος κι άδολος. Οπωσδήποτε υπερβολικός! Κανείς δεν είναι αλάνθαστος. Η Ιεραρχία τον αφορίζει. Προηγουμένως, εκείνος εναντιώνεται στην αυθεντία της και την αποκηρύσσει, όμως, ουδέποτε απαρνήθηκε τον Χριστιανισμό. Αντίθετα, κατήλθε στο βάθος της συνειδήσεώς του και κατέληξε σε μια προσωπική δογματική που ναι μεν τον έθεσε εκτός του σώματος της Εκκλησίας πλην όμως, του πρόσφερε μια πιο προσωπική μεταφυσική προσέγγιση. Θεωρήθηκε απειλή. Η αγάπη για ορισμένους είναι απειλή...

Η αγιοποίηση της αυτοκρατορικής οικογένειας από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία το 2000 με το αιτιολογικό της "ταπεινότητας, καρτερίας και πραότητας" κι η αποστροφή ολοένα και περισσότερων χριστιανών από τα εκκλησιαστικά πράγματα, επιβεβαιώνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την ορθότητα των απόψεων του Τολστόι για τον ρόλο της Ρωσικής Εκκλησίας και της συνέργειάς της με το εγκληματικό - από κάθε άποψη - καθεστώς. Καταδεικνύει επίσης, την αποτυχία του εκκλησιαστικού συστήματος στην κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και της σχέσης της με το Θείο.

Προσοχή όμως! Άλλο πράγμα η Εκκλησία - ως χώρος εξουσίας και διαχείρισης, κι άλλο πράγμα η πίστη και το θεολογικό περιεχόμενο του Χριστιανισμού. Ο Τολστόι, ο Καζαντζάκης και όλοι οι αιρετικοί με ή χωρίς εισαγωγικά, είχαν βαθιά γνώση του περιεχομένου της χριστιανικής διδασκαλίας και παράδοσης, γι’ αυτό και ήταν σε θέση να εκφράζουν άποψη έστω κι αν δεν απέφυγαν σε πολλές περιπτώσεις τα ερμηνευτικά σφάλματα.

Στο τέλος-τέλος, η συνεισφορά του Τολστόι στον Χριστιανισμό υπήρξε ανεκτίμητη κι έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται!

 

Βιβλιογραφία / αρθρογραφία:

• Wikipedia: "Εκτέλεση της οικογένειας των Ρομανώφ"
• http://www.katiousa.gr/istoria/apolytarchia-einai-ena-kseperasmeno-systima-gramma-tou-tolstoi-ston-tsaro-nikolao/
• https://www.academia.edu/44414056/Όταν_ο_Τολστόι_ασπάστηκε_το_τουρκο_ισλάμ
• Θοδωρής Μπόνης: "Το υπερβατικό στην αισθητική του Τολστόι"
• http://artinews.gr/τολστόι-ή-ντοστογιέφσκι-ποιον-θεό-να-πιστέψω.html

 

Charles Frederick Worth

Σαν σήμερα, γεννιέται στην Αγγλία το 1825 ο Charles Frederick Worth ο οποίος, θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας της υψηλής ραπτικής. Άνθρωπος ταπεινής καταγωγής, με οικονομικά προβλήματα και πολλά όνειρα που, έμελλε να πραγματοποιήσει μακρυά από την πατρίδα του.

  

Πέρασε μεγάλο μέρος της νεότητάς του δουλεύοντας ως μαθητευόμενος σε δύο διαφορετικούς εμπόρους υφασμάτων στο Λονδίνο και το 1846, στην ηλικία των 20 ετών, βρίσκεται στο Παρίσι με μόλις 5 λίρες στην τσέπη. Βρίσκει δουλειά σε μια μεγάλη εταιρεία υφασμάτων η οποία του δίνει την ευκαιρία να έχει το δικό του τμήμα ραπτικής. Τότε, αρχίζουν όλα...

 

Πολύ σύντομα, οι εντυπωσιακές και ξεχωριστές του δημιουργίες γίνονται θέμα συζήτησης στα σαλόνια της πόλης και πλήθος πελατών και περίεργων τον επισκέπτεται όχι μόνον για να θαυμάσει, να παραγγείλει ή να αγοράσει αλλά και για να τον συμβουλευτεί.

 

Το ατελιέ του στο Παρίσι προσελκύει κάθε γαλαζοαίματη και κάθε κυρία της υψηλής αριστοκρατίας απ' όλη την Ευρώπη, γεγονός που του παρέχει στήριξη και δημοσιότητα. Παράλληλα, μαζί με τη φήμη, αποκτά ολοένα και περισσότερη ελευθερία ώστε να μπορεί να δοκιμάζει και να προτείνει, σύμφωνα με όσα εκείνος είχε στο μυαλό του. Επιχειρεί εντελώς νέους τρόπους προσέγγισης στη ραπτική και κατορθώνει να καθορίσει την εικόνα της εποχής του.

 

Συνδυάζει την αγνότητα του παρελθόντος, τον ρομαντισμό με τον νεοκλασικισμό και την εντυπωσιακή εμφάνιση με την χρηστικότητα. Δανείζεται στοιχεία από κάθε διαθέσιμη πηγή κι εξυψώνει το ταπεινό ράψιμο ρούχων σε μία μορφή τέχνης που όχι μόνον παράγει χρήμα αλλά, κατορθώνει κι επηρεάζει την κοινωνική αντίληψη και την καθημερινότητα η οποία σιγά σιγά μεταβάλλεται.

 

Οι απαιτήσεις και οι παραξενιές της αριστοκρατίας δεν κάμπτουν το δημιουργικό του πνεύμα αντίθετα, επιβάλλει τις δικές του ιδέες και την δική του οπτική. Εφαρμόζει νέες πρακτικές και καθορίζει εκείνος τους όρους σχεδιασμού κι εφαρμογής.

 

Δεν επαναπαύεται στην αγαθή του τύχη αλλά ακολουθεί επιθετική πολιτική πώλησης. Χρησιμοποιεί ζωντανά μοντέλα για την προώθηση των ρούχων του κι έπειτα, προσαρμόζει τα μεγέθη στο σωματότυπο της κάθε πελάτισσας ξεχωριστά ούτως, ώστε αναδεικνύεται η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας της. 

 

Είναι ο πρώτος που ράβει ετικέτες με την δική του επωνυμία κι ο πρώτος που συλλαμβάνει την ιδέα μιας εποχιακής συλλογής.

 

Μέχρι το τέλος της καριέρας του, ο οίκος μόδας του απασχολούσε 1.200 άτομα καθιστώντας την μόδα όχι μόνον μία μορφή υψηλής τέχνης αλλά κυρίως, μία επικερδή επιχείρηση που με τον χρόνο θα μετατρεπόταν σε μία βιομηχανία πολλών εκατομμυρίων.

 

βιβλιογραφία:

https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Frederick_Worth

https://www.laprairie.com/el-gr/editorials-article?cid=haute-couture